Serbest radikal reaksiyonu

Serbest radikal reaksiyonu, serbest radikal içeren herhangi bir kimyasal reaksiyondur. Bu reaksiyon türü organik reaksiyonlardasıkça geçer. Serbest radikal reaksiyonlarına ilişkin iki öncü çalışma, Moses Gomberg (1900) tarafından trifenilmetil radikalinin keşfi ve 1927'de Friedrich Paneth tarafından açıklanan kurşun ayna deneyi olmuştur. Bu son deneyde tetrametilkurşun, yüksek sıcaklıklarda bir kuvars tüp içinde metil radikallerine ve elementel kurşuna ayrışır. Gaz hâldeki metil radikalleri, bir taşıyıcı gaz içinde odanın başka bir kısmına taşınır ve burada yavaş yavaş kaybolan bir ayna filmi içinde kurşunla reaksiyona girer.

Radikal reaksiyonlar organik sentezin bir parçası olduğunda radikaller genellikle peroksitler veya azobis bileşikleri gibi radikal başlatıcılardan üretilir. Birçok radikal reaksiyon, bir zincir başlatma adımı, bir zincir yayılma adımı ve bir zincir sonlandırma adımı olan zincir reaksiyonlardır. Reaksiyon inhibitörleri bir radikal reaksiyonunu yavaşlatır. Radikal reaksiyonlar sıklıkla gaz fazında meydana gelir, sıklıkla ışıkla başlatılır, nadiren asit veya bazla katalize edilir ve reaksiyon ortamının polaritesine bağlı değildir.^[1] Reaksiyonlar gaz faz veya çözelti fazda da benzerdir.

1. ^ Weisstein, Eric W. "Free Radical Reaction -- from Eric Weisstein's World of Chemistry". scienceworld.wolfram.com (İngilizce). 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.